Blog

Accreditatie 3.0 : Extended peer review

Op 1 juni 2015 heeft minister Bussemaker de Tweede Kamer geïnformeerd over haar ambities t.a.v. het accreditatiestelsel in het hoger onderwijs. De kamerbrief was tevens een reactie op het advies ‘Accreditatie op maat’ van de stuurgroep Accreditatiestelsel 3.0. Op woensdag 30 september vindt er over de kamerbrief een Algemeen Overleg plaats in de Tweede Kamer. Vooruitblikkend naar dit overleg gaan wij in deze weblogbijdrage in op de noodzaak om binnen het accreditatiestelsel altijd een periodieke externe beoordeling op opleidingsniveau te laten plaatsvinden.

Een periodieke externe beoordeling op opleidingsniveau is volgens ons namelijk altijd noodzakelijk, ongeacht het aangrijpingsniveau (opleiding, domein, instelling, etc.) van een formele accreditatie. Dit betekent overigens niet noodzakelijkerwijs dat aan een opleidingsbeoordeling een formele accreditatie (door NVAO) hoeft te zijn verbonden (zoals bijv. bij een pilot instellingsaccreditatie). Het betekent wel dat geborgd moet worden dat er deskundige ‘vreemde ogen’ bij de beoordeling van opleidingen zijn betrokken en dat het beoordelingsproces kwalitatief aan de maat is.

In haar evaluatie van het accreditatiestelsel (2013) stelde de onderwijsinspectie vast dat ‘peers’ mogelijk minder sterk zijn in het beoordelen van meer formele harde aspecten van kwaliteit en meer moeite hebben met het publiek ‘veroordelen’ van collega’s. De inspectie concludeert: “te overwegen valt daarom om meer te werken met panels samengesteld uit vakinhoudelijke peers en professionele voorzitters”. Deze professionele voorzitters zouden ook een kerngroep in het stelsel kunnen opleveren met wie gemakkelijk consensus over de toepassing van de standaarden en de normstelling bereikt kan worden, aldus de inspectie. Wij zouden daaraan nog willen toevoegen dat professionele voorzitters ook de intersubjectiviteit van beoordelingen kunnen bewaken, zeker in gevallen waarin grote visitatieclusters met een ‘pool’ van peers worden beoordeeld.

Wij pleiten er daarom voor om ongeacht in welke modaliteit een beoordeling plaatsvindt deze uit te voeren op basis van extended peer review. Laat beoordelingsproces coördineren/voorzitten door externe peers met substantiële ervaring met beoordelingsprocessen. De (professionele) voorzitter speelt, zoals de minister terecht opmerkt in haar brief, een cruciale rol in een  visitatiepanel dat het inhoudelijke gesprek over verbetering voert. In een andere weblogbijdrage gaan wij overigens nader in op de (dis)balans tussen de verbeter- en verantwoordingsfunctie in het accreditatiestelsel.

Om de kwaliteit van periodieke externe beoordelingen op opleidingsniveau verder te borgen pleit Hobéon er voorts voor beoordelingen (extended peer review) enkel te laten uitvoeren onder regie van organisaties (en medewerkers) die aan opgestelde kwaliteitseisen voldoen.

Meer informatie

Wilt u meer informatie over dit onderwerp, dan kunt u zich wenden tot Ruud van der Herberg, senior adviseur en partner bij Hobéon of tot mr. Frank Hendriks, senior adviseur, via (070) 30 66 800.